Verleden en toekomst, macht en onmacht. Het hele jaar 2012 heb ik geen blog geschreven. Te druk was ik, met de waan van de dag. Vooral met werkdingen, die ik ongelofelijk leuk vind om te doen en er evenveel zo energie van krijg. En alles wat er in zo’n jaar op je af kan komen. Ik bedoel ga bij jezelf even te rade. Hoe dan ook een waanzinnig jaar. Enige tijd geleden heb ik bedacht dat half december een goede periode is om wat tijd in te ruimen. Tijd voor reflectie en vooruitkijken in de tussentijd. De lege tussentijd, een tussenstand van hoop of vrees maar altijd uiteindelijk de leegte in, die leidt naar nieuwe creativiteit. Ik kijk uit naar zo’n periode die zich uiteindelijk niet laat sturen.

Zojuist komt – hoe kan het ook anders via Twitter, het bericht, dat Jeroen Willems plotseling is overleden aan een hartstilstand op 50-jarige leeftijd… Niets daarvan! Wat nu! Reflecteren als de agenda het toelaat? Niets daarvan! Nog even doorgaan en dan… Nu moet het gebeuren. Nu. En ik denk aan Seneca die zegt “De kunst is lang, het leven kort.”

​Jeroen Willems Brel, de zoete oorlog
De allereerste keer dat ik huilde in een theater was bij de voorstelling van Oostpool in 2004 waar Jeroen Willems Brel, de zoete oorlog speelde, met fantastische musici in een gelijkwaardige rol. Daar zat ik en werd gegrepen met een mijn verse herinnering aan de vorige nacht, die net was genesteld in het korte termijn geheugen.
Die avond zong Jeroen Willems…
Lief, ik zoek voor jou
In het stof van de wegen
Parels van regen
Parels van dauw

Daar en dan brak ik en voelde dikke warme tranen over mijn wangen rollen zonder geluid, geen snik.
​
De nacht daarvoor
De dag voorafgaand aan de voorstelling, kwam ik met wat vrienden bij elkaar in een Arnhems Café, een aantal daarvan werkte indertijd bij Oostpool. Zij namen die avond Jeroen Willems mee op sleeptouw.
Ik –  totaal geen idee wie Jeroen is, glij gezellig mee de avond in met veel plezier en leuke gesprekken. Natuurlijk was ik gecharmeerd van zijn voorkomen, begrijpelijk als je de lijntjes achteraf kunt verbinden. Een fantastische avond volgde die al dansend en drinkend eindigde in het voormalige Entre Nous, nu de plek waarvandaan Marketingfacts,Upstream en Arnhem Direct opereren. Ach, zo kan je alles als toeval gaan bestempelen. We dansten en maakten plezier tot sluitingstijd en tegen vijf uur gingen we huiswaarts. Terloops nodigde Jeroen mij uit om de voorstelling te komen bekijken die avond. “Huh voorstelling? Leuk natuurlijk!”
En daar zat ik dan, geraakt in elke cel in mijn lichaam en dikke tranen biggelend. Ik voelde weer wat ik zo lang niet meer gevoeld had, wat ik dan moest voelen wist ik niet maar ik voelde, verdomme.

Geld en geluk, geluk en geld, levenskunst met een G, ik blijf er even in hangen. Na Gezondheid komen geluk en geld als levenskunst onderwerpen in het Levenskunst ABC van de academie voor Levenskunst uit België. Die kan ik natuurlijk niet overslaan. Dit wordt weer een lange blogbijdrage.

​Social Media
Zoals sommige van jullie weten, maar de meesten niet begon ik Seneca Advies aan het begin van 2011. Hoewel ik de richting koos van loopbaanbegeleider en ondernemerscoach ontwikkelde mijn werkzaamheden zich vooral richting het geven van trainingen en workshops voor individuen en bedrijven over Social Media toepassingen. Een beetje ‘out of bounce’ zul je misschien denken. Niets bleek minder waar. Want naast ‘knoppenangst’ kennen mensen ook ‘zelfangst’ als het om Social Media gaat. Angst om te leven naar je ware aard. Social Media zie ik dan ook niet alleen als een zakelijke kans, ik zie het als een menselijke kans. Social Media vereist zelfreflectie, het ontdekken van je ware aard en die ware aard met trots en moed aan de buitenwereld te laten zien. Gaan staan voor je zaak. Je gelukkig voelen en prijzen. Wat heeft de academie voor Levenskunst in dit elfde deel daar over te zeggen?

Neurotisch gedrag
Ziet geluk als iets dat de mens  overkomt en dat hij ook altijd weer kan verliezen. Kan zich alleen in  bepaalde situaties goed voelen.

Normaal gedrag
Ziet geluk als beloning van goede  prestaties en goed je best doen in het leven. Heeft allerlei  omstandigheden, materiële bezittingen of  presta­ties “nodig” om zich goed te kunnen voelen.

Levenskunst
Beseft dat geluk een interne  toestand is, een vorm van zijn die voor iedereen op elke plaats en op elk  moment bereikbaar is en die niet afhankelijk is van bezittingen of  prestaties. Telt geluk als prioriteit in het  leven.Geluk, gelukkig zijn, gelukkig voelen is dus een staat van zijn en niet een staat van hebben.
Geluk is niet afhankelijk van de dingen buiten ons, maar de manier waarop we dingen zien ~Leo Tolstoi~

Naast Seneca Advies heb ik nog vele andere bezigheden. Als ik daar met groot enthousiasme over vertel, hoor ik wel eens zeggen “Maar krijg je daar wel voor betaald?” Vaak is het antwoord “Nee, hoezo?” Een hele opsomming van de dingen die ik doe zonder daar voor in geld betaald te krijgen is niet nodig. Maar ik haal graag twee zaken aan.

Humanistisch Verbond Arnhem en omgeving
Ik werkte het afgelopen jaar met veel plezier en met vele andere aan de professionalisering van de afdeling Arnhem van het Humanistisch Verbond. Met een eigen website en een vertegenwoordiging op Social Media waaronder Twitter, Facebook en LinkedIn speelde we voortijdig in op het meerjarenbeleid en wisten we een record aantal deelnemers te bereiken voor onze activiteiten.

VPRO 3voor12 Arnhem Nijmegen
Een andere organisatie waar ik om niet ‘dingen’ voor doe is VPRO 3voor12 Arnhem Nijmegen. Eens in de zoveel tijd, schrijf ik een muziek recensie of heb ik een interview met deze of gene. En net voor de kerstdagen werd ik gemailed of ik een interview wilde doen met Anneke van Giersbergen en Martijn Bosman. Twee grootheden uit de Nederlandse scene, die samen met productiehuis Oost-Nederland en literair productiehuis Wintertuin het boek ‘De beer die geen beer was’ (Frank Tashlin 1946) nieuw leven inblazen.
Op 23 december werd ik uitgenodigd om de ‘doorloop’, een repititie aan één stuk te komen bekijken en na afloop het interview te doen. Ik kreeg wat linkjes van Youtube doorgestuurd en wat achtergrondinformatie en was onmiddelijk enthousiast over wat ik hoorde en zag.
De beer die geen beer was…
Kijk en luister ook vooral naar het aanstekelijke “Ik ga slapen”.

Het volledige interview met Anneke van Giersbergen en Martijn Bosman lees je hieronder.
De beer die geen beer was met Anneke van Giersbergen en Martijn Bosman
De beer die geen beer was, gaat op 29 december in premiére in de Stadschouwburg Arnhem en zal in theaters in heel Nederland te zien zijn. De beer is een fantastisch mooie muzikale voorstelling met meerdere zingevingsaspecten, waaronder trouw zijn aan je ware aard en wanneer ben je koppig of gewoon eigenwijs? Voor mij was de voorstelling en het interview een cadeautje! En daarom doe ik dingen die ik doe om niet, want dit soort dingen zijn niet in waarde uit te drukken.
Dus laten we het eens kijken wat de Academie voor Levenskunst te melden heeft over de gedragingen en houdingen ten opzichte van Geld.

Neurotisch gedrag
Geobsedeerd door geld. Voortdurend  bezorgd over zekerheid op lange termijn of rijkdom als enige  “objectieve” maatstaf voor zijn eigenwaarde. Zal om het geld werk  blijven doen waar hij een hekel aan heeft maar kan zelden genieten van het  geld dat hij heeft. Gewoonlijk gierig. Kijkt neer op armen (zelfs als hij  zelf arm is) en kijkt op naar rijken. Betreurt in zijn hart zijn  afhankelijkheid van geld. Interne conflicten.

Normaal gedrag
Geneigd zich te veel door geld in  beslag te laten nemen maar is meer bezig met het materiële comfort en de  “onafhan­kelijk­heid” die geld kan geven dan met het geld zelf.  Meet zijn eigenwaarde meestal niet af aan geld. Zou graag rijker willen zijn,  maar is niet bereid daartoe om het even welk werk te doen. Kan genieten van  het geld dat hij heeft maar geeft het met enig schuldgevoel uit. Kan betrekkelijk  vrijgevig zijn. Vaak conflicten om geld.

Levenskunst
Geeft niets om geld. Doet werk dat  zinvol voor hem is en leeft gelukkig met het geld wat dat werk toevallig  oplevert. Ziet nooit de waarde van iemand in termen van geld. Als hij rijk  wordt, zal het “bij toeval” zijn. Geniet van alle ervaringen, of ze  geld kosten of niet. Geeft geld uit zonder schuld­gevoelens (maar niet  zorgeloos). Is heel vrijgevig voor mensen die  het nodig hebben. Geen conflicten over geld.

​En nu met het einde van 2011 in zicht en het begin van 2012 om de hoek, hoe is dat voor jou als het gaat over geld en geluk?
Verscheen op WordPress 26 december 2011

​Wederom zijn de dagen, weken en maanden voorbij gevlogen. De flow toestand waar ik in de voorgaande blog over sprak heeft continue aangehouden. En niet zo’n beetje ook. Ik maakte lange dagen,  want als je werk doet wat je leuk vindt dan werk je geen dag meer in je leven. Nu, ik vond het leuk en ik leefde de dagen gevuld met allerlei uitdagingen, ideeën, nieuwe mensen en nieuwe initiatieven.

Even adem halen
Net zoals AnitaHvL kan ik afmeten aan mijn ademhaling hoe het erbij staat met mijn gezondheid. Anita heeft daar een prachtig onderdeel in haar blog hiervoor ingeruimd met de naam “Even adem halen”. Naast dat deze beperking zich in heel veel verschillende hoedanigheden kan voordoen is er een groot verschil tussen Anita en mij. Ik rook. Of mag ik inmiddels zeggen “ik rookte” of kan ik zeggen “ik ben gestopt”? Hoe dan ook het voelt alsof ik nooit verslaafd ben geweest aan dat kleine stokje van tien centimeter hoog en een gram zwaar.

​Een metafoor
Ik herinner me ooit een Griekse man, een reus van een vent. Hij vertelde mij demonstratief hoe hij de verslaving had overwonnen. Hij pakte een sigaret uit een pakje en zette deze met de filterkant op de grond, in één keer goed. Hij ging naast de verticaal geplaatste sigaret staan en wees op zichzelf en vervolgens naar de sigaret en zei: “Laat ik mij door zoiets kleins de les lezen? Nee dus!” en dat was het. Een prachtige metafoor maar ik kreeg het niet voor elkaar de afgelopen jaren om echt te stoppen.
Weetje... Volgens David Shepard (NLPtrainer) is het inhaleren van een sigaret als het inademen van een 'cowfart'
Roken en controle
Altijd bleef het idee rondspoken als ik stop dan mag ik nooit meer roken!  En dat is een hele aparte gedachte, omdat ik vrij stoïcijns in het leven sta. Hoe kwam het toch dat ik een beslissing als stoppen met roken ervoer als een angstige emotie. Bij mij ging het niet om allerlei ziektes die het gevolg kunnen zijn van roken, daar dacht ik nooit aan. Zelfs toen in mijn vroege jeugd chronische bronchitis en later astma werden geconstateerd, bleef ik (stoïcijns) doorroken. Ooit zou het vast lukken, als ik er klaar voor was.
Bij mij ging het om de controle, de controle over mezelf en het vertrouwen of wantrouwen in mezelf. Niemand zou mij ooit kunnen vertellen hoe ik me leven zou moeten leiden, ook ikzelf niet. Een belemmerende overtuiging. “Ik en ikzelf” en ik dacht aan Eckhart Tolle. Ik was de gevangene van mijn eigen dictatuur die mij dagelijks angst inboezemde. Hoe dit verhaal afloopt volgt hierna.
Eerst een kijkje nemen naar het tiende deel uit het Levenskunst ABC (Bron: Academie voor Levenskunst België). Een korte beschrijving van verschillende gedragingen en houdingsaspecten met betrekking tot gezondheid.

Neurotisch gedrag
Voortdurend angstig voor alle mogelijke ziekten en uiteindelijk voor de dood. Klaagt vaak over allerlei kwaaltjes. Is zeer afhankelijk van artsen en geneesmiddelen. Denkt niet dat hij zichzelf kan genezen. Gedomineerd door klachten over zijn gebreken.

Normaal gedrag
Aanvaardt “normale” gezondheid zonder zich al te veel zorgen te maken. Ervaart af en toe “angst voor de dood”. Is toch zeer afhankelijk van artsen en geneesmiddelen om weer gezond te worden als hem iets mankeert. Weet niet wat hij doen kan om een goede gezondheid te verwerven.

Levenskunst
Streeft naar fysieke gezondheid met een minimum aan afhankelijkheid van artsen en geneesmiddelen. Weet dat het in zijn vermogen ligt gezond en sterk te zijn. Vreest de dood alleen als dit een reële dreiging is.
Gevangene van mijn eigen dictatuur
Tja, en zonder mezelf (en ik) gelijk in een hokje te stoppen waar hoor ik thuis? Deductief, ik heb geen angst voor de dood want zoals Epicurus het stelt, de dood gaat ons  niets aan. Als de dood er is zijn wij er niet en als wij er zijn is de dood er niet. Ik ben opgegroeid met het principe ‘grote meisjes huilen niet’, inderdaad er is een variant. Dus ik word meestal naar een dokter gestuurd door een ander als het echt niet langer meer kan. Ik weet wat ik moet doen om een goede gezondheid te verwerven maar ik doe het niet.  Al vele malen geprobeerd, halfslachtig, vol overtuiging maar altijd een “intern gevecht” tussen ik en mezelf. Mijn positieve ik zegt tegen mijn negatieve zelf “dat het nu wel eens genoeg is met al dat negatieve stoerdoenerij”. Want is het zo niet bij velen van ons begonnen, stoerdoenerij? En mijn negatieve zelf kwam daarop vervolgens zo krachtig in opstand dat mijn positieve ik maar weer even plaats maakte voor de negatieve dictator die al gauw weer de scepter zwaaide.
Maximize Your Life
Totdat ik Narda Veugelers van Maximize Your Life tegenkwam. In mei van dit jaar troffen wij elkaar de eerste keer in het Hilton in Amsterdam voor een Timeline Therapy training die mij in de schoot geworpen was door Eric Sijbersma van de NLP Academie, via Twitter welteverstaan. Narda en ik, wij zijn beiden (ex)militairen, ik met zeebenen op een schip en Narda als helikopterpiloot in de lucht. We kunnen dan ook lezen en schrijven met elkaar. En dat is fijn. Narda vliegt overigens nog steeds, maar nu in een trauma helikopter. Ik vaar al lang niet meer maar kan nog steeds erg “bonkig” zijn.  Nog  later kwamen we erachter dat we samen in Arnhem woonden en nog wat later schreef Narda zich met een collega in voor één van mijn Social Media workshops. Na afloop van de workshop kwam Narda naar mij toe en vroeg of ik wilde stoppen met roken. Ik zei natuurlijk “ja” en stond een aantal weken later in haar prachtige praktijkruimte.
Hoe Narda dit voor elkaar heeft gekregen ga ik hier niet beschrijven maar het resultaat is dat ik sinds een aantal dagen rookvrij ben. Nu zul je denken “dat stelt niets voor” en dat begrijp ik. Maar het grote, enorme verschil tussen alle vorige pogingen en nu is dat ik geen strijd meer voer, niet tegen het roken en ook niet tegen mezelf. Er is geen ik en mezelf, een positieve kant en een negatieve kant die er tegen in gaat. Ik ben één geheel en het lijkt alsof ik nooit verslaafd ben geweest aan dat kleine staafje in de volksmond “sigaret” geheten.

Op 24 september ga ik daarover vertellen op het seminar Maximize Your Life, georganiseerd door Narda met een aantal fantastische gastsprekers als Wim Hof alias ‘The Iceman’ en ook Matthijs Kox de wetenschapper die Wim Hof onderzocht in het UMC Nijmegen. Zondag 18 september is er een uitzending op Ned.2 om 18.25 Over mijn lijf, met Wim Hof. Bekijk hier alvast de video van het onderzoek.
Verscheen op WordPress 17 september 2011

Het bereiken van flow en piekervaringen daar is het waar het om gaat. Volledig opgaan in het moment, creëren met wat er voor handen is aan kennis en vaardigheden en bewust zijn. In je werk, in contact met anderen mensen maar ook zoiets ogenschijnlijk simpels als je handen wassen en een trap oplopen.

​Na meer dan twee maanden geen blog te hebben geplaatst zou ik willen zeggen dat ik voortdurend in een staat van flow en piekervaringen heb geleefd. Dat is natuurlijk niet waar. Maar ik mag wel zeggen dat de afgelopen maanden voorbij gevlogen zijn. Met onder andere als hoogtepunten het Social Media Power Event (#SMPE) op 16 juni in Nootdorp en de Powerpoint vs Prezi battle natuurlijk, op 27 juni in Utrecht. Maar daarover meer na dit negende deel van levenskunst ABC (Bron: Academie voor Levenskunst België) een korte beschrijving van verschillende gedragingen en houdingsaspecten met betrekking tot emotionele ervaringen.

Neurotisch gedrag
Beleeft weinig emotionele hoogtepunten of intense momenten van flow in het heden.
Niet in staat angst voor de toekomst en prestatiegericht denken te overstijgen.
Niet in staat tot echte “natuurlijke hoogtepunten”. Voelt zich emotioneel vaak “dof” of “gedrukt”

Normaal gedrag
Beleeft emotionele hoogtepunten en flow maar vraagt zich af waarom ze niet “intenser” zijn en niet vaker voorkomen en waarom het leven vaak zo saai en drukkend is. Accepteert doorgaans dat “het leven nu eenmaal zo is” zonder zich af te vragen wat hij kan doen om “intenser” te leven.

​Levenskunst
Is in bijna alle activiteiten in staat “flow” en “piekervaringen” te bereiken omdat hij die ervaringen in zijn leven centraal stelt, succes gericht denken en prestatieangst overstijgt en creatief denkt over hoe hij nu meer kwaliteit van het leven kan beleven.

Social Media Power Event
Het #SMPE was een feestje, een dag die letterlijk en figuurlijk voorbij vloog. Er is al heel veel over geschreven en geblogd. Mijn favoriete reflectie op die dag is van Wendy Brosius .

Ik kijk er met veel plezier op terug. Voor mij geldt nog steeds dat Social Media naast een zakelijke kans met name een menselijke kans is, om op je zelf te reflecteren, om te oefenen, en natuurlijk om te leren. Wees nieuwsgierig! Meer blogs over het #SMPE vind je hier.

Eerbied hebben, of respect hebben voor het leven in dit
geval. Ik struikel op zoek naar woorden om deze blog te beginnen. Eerbied hebben voor… je vind het terug in kleine en grote getuigenissen in het dagelijks leven, in de media en op social media. Betrokkenheid, iemand oprecht het beste wensen, ook al voel je je onmachtig en kun je – denk je – niet veel betekenen, de wens hebben dat het goed gaat met de ander.

Kwetsbaarheid
Het woord kwetsbaarheid speelt bij mij constant op. Het is voor mij de
kwetsbaarheid van elk leven dat maakt dat ik eerbied ervaar voor elk leven. Onze kwetsbaarheid als mens en individu maakt dat wij diezelfde kwetsbaarheid(h)erkennen bij de ander. We kunnen ons verplaatsen in de dreiging die een ander in zijn of haar kwetsbaarheid kan ervaren.

Invoelen
Ik denk dan ook dat de omschrijving van het neurotisch
gedrag in deze blog, oftewel geen of weinig eerbied voor het leven niet zozeer ligt in het absoluut geen eerbied hebben voor het leven.  Ik denk dat dit neurotisch gedrag voort komt uit het niet onder ogen willen zien van de eigen kwetsbaarheid. De kwetsbaarheid in een ander zien, zet aan tot ‘invoelen’ van die kwetsbaarheid. En vervolgens het weten en voelen dat deze kwetsbaarheid jou ook ten deel kan vallen.

Weerbaarheid
Voor mij is het belangrijk om te werken aan weerbaarheid van de eigen
geest. Waarbij je kwetsbaarheid omarmt als een feit, jezelf niet afkeert van die kwetsbaarheid, maar deze erkent. Door er te zijn voor de ander, mee te voelen zonder door te voelen en eerbied te tonen voor ieders kwetsbare leven. In dit achtste deel van levenskunst ABC (Bron: Academie voor Levenskunst België) een korte beschrijving van verschillende gedragingen en houdingsaspecten met betrekking tot eerbied voor het leven.

Neurotisch gedrag
Heeft weinig eerbied voor het leven of voor de mensheid als
geheel. Gelooft dat de meeste mensenlevens waardeloos zijn. Aanvaardt oorlog en geweld omdat dat in de aard van het menselijke ras ligt. Alleen bezorgd om het leven van mensen die hem na staan. Kan paranoïde zijn door het idee dat anderen even weinig om zijn leven geven als hij om dat van anderen.

Normaal gedrag
Heeft een fundamentele eerbied voor elk menselijk leven,
maar beperkt dit tot personen die hem na staan. Hoopt dat oorlog en geweld ooit uitgebannen zullen zijn maar is daar pessimistisch over. Aanvaardt competitie tussen mensen en naties om de grondstoffen van de aarde als onvermijdelijk, evenals honger, ziekte, enz. maar hoopt dat zijn naastbestaanden daarvan gespaard zullen blijven.

Levenskunst     
Ziet alle leven als heilig en alle mensen als evenwaardig.
Zijn toewijding voor diegenen die hem dierbaar zijn, weerspiegelt zich in zijn belangstelling voor alle mensen en het welzijn van de hele mensheid. Gelooft dat oorlog, geweld, honger en ziekten uitgebannen kunnen worden als de mensheid dat wil. Wijdt zijn leven aan het verbeteren van het leven van iedereen en aan het bestrijden van onrecht.

Mijn kwetsbaarheid en de huizen van Hristina
Nog niet zo heel lang geleden kwam ik er achter dat kwetsbaarheid veel verschillende emoties op kan roepen. De aanleiding was een documentaire over de De huizen van Hristina. Een Bulgaarse schoonmaakster die in Amsterdam huizen fotografeert die zij schoonmaakt: zij ziet zichzelf en Nederland, maar de fotografische bespiegelingen zijn broos en verontrustend.

Het lijkt een zakelijke overeenkomst, maar het schoonmaken van een privé-huis is een intieme aangelegenheid. Zo’n huis zit vol tekens van een persoonlijk leven, die door de opdrachtgever en de werkster normaal gesproken genegeerd worden. Maar niet door de Bulgaarse Hristina Tasheva. Als zij aan het werk is in een van haar huizen, is ze zich voortdurend bewust van de levens van de mensen die er wonen. Ze moet haar gedachten uitschakelen, om ervoor te zorgen dat ze niet met haar aan de haal gaan.
Deze documentaire en Hristina’s kwetsbaarheid gaf mij inzicht in mijn eigen kwetsbaarheid en hoe ik om ging met andermans kwetsbaarheid.

​Hoe zit het met jouw kwetsbaarheid?
Bronnen:
Academie voor Levenskunst
Hollanddoc.nl

Verscheen op WordPress 10 mei 2011

Vooruit, de letters beginnen met Zwart/wit, het gaat uiteindelijk om de ‘D’ van denken in dit deel van Levenskunst ABC. Zwart/wit denken, ik kom het regelmatig tegen in mijn praktijk. Het is een soort van mechanisme voor sommige mensen. Ze hebben uit een overlevingsdrang ooit besloten op basis van ervaring of op basis van een ongegronde angst dat iets of iemand ‘zo en zo’ is. Een gevolg daarvan is dat het een ‘selffulfilling prophecy’ wordt. Het is dan ook niet dat iets of iemand werkelijk bedreigend is voor de persoon. Het is de persoon zelf en de resonantie in de persoon zelf die maakt dat het denken zwart/wit wordt, is en vaak blijft. Ze conditioneren het ‘onbewuste’ en dragen het ‘onbewuste’ op om iets of iemand zo waar te nemen. Je onbewuste ‘gehoorzaamd’ het bewuste waardoor een oneindige spiraal van negatieve en/of angstige gedachtes in stand wordt gehouden, die ten alle tijden een nadelig effect hebben op je algehele gezondheid.
In dit zevende deel van levenskunst ABC (Bron: Academie voor Levenskunst België) een korte beschrijving van verschillende gedragingen en houdingsaspecten met betrekking tot zwart/wit denken. 

Neurotisch gedrag
Dwangmatig zwart/wit-denken. Kan zelden twee zijden van de medaille zien. Ziet één kant en houdt daar star aan vast. Plaatst de meeste mensen, dingen en ideeën in hokjes en is vaak verstoord als zijn oordeel over anderen niet blijkt te kloppen.

Normaal gedrag
In veel opzichten een zwart/wit-denker, maar kan op sommige punten redelijk zijn als hij omzichtig wordt benaderd. Af en toe verstoord als zijn oordelen (etiketten) over anderen niet kloppen. Heeft vele vooroordelen (b.v. tegen minderheden) en verdraagt geen vage of onduidelijke situaties

Levenskunst
Flexibel denken. Gebruikt zelden zwart/wit-denken. Ziet op de eerste plaats het geheel. Begrijpt de realiteit achter schijnbare tegenstrijdigheden. Heeft een tolerante ingesteldheid. Oordeelt nooit en is nooit verstoord door oordelen van anderen over hem.

Zwart/wit denken behoort doe aan het denken in drogredenen. Net als een goede redenering bestaat een drogreden uit één of meer premissen (stellingen) of axioma’s (niet bewezen aannames) waaruit na het stellen van causaal verband een conclusie wordt getrokken of een aantal argumenten waarmee een mening wordt onderbouwd. De conclusie van een drogreden kan zowel juist als onjuist zijn, maar een drogreden voldoet niet aan de voorwaarden geldigheid en gezondheid. Dat wil zeggen dat de redenering niet geldig is (dan klopt de vorm van de redenering niet) en/of niet gezond is (dan zijn de stellingen niet geldig). (Bron Wikipedia d.d. 26 april 2011)

​Natuurlijk valt hier ook weer een citaat van Seneca bij te halen. Aan dit citaat gaat een verhaal vooraf dat Seneca beschrijft aan zijn leerling Lucilius. Het thema is: wat maak je je druk om lawaai? Seneca vertelt daarin dat hij boven een badhuis woont en dagelijks allerlei lawaai om zich heen hoort: gekreun, gepiep, hoge blaastonen, luide plonzen, schreeuwende ‘amokmakers’. ‘Jij moet wel stalen zenuwen hebben, zul je zeggen’, schrijft hij aan Lucilius. ‘Of je bent doof, dat je hier tussen al die herrie, die wirwar van kabaal, het hoofd koel houdt.’ Om zijn epistel te eindigen met: ‘Weet dat je pas dan in balans bent als geen enkel lawaai je nog raakt, als geen woord je van streek maakt, of het nu vleiend of dreigend is dan wel een loos en onbeduidend omgevingsgeluid.’ (Bron: Seneca Leren sterven; brieven aan Lucilius)
Verscheen op WordPress 26 april 2011

Wat een pareltje in dit Levenskunst ABC! Doelgerichtheid en visie, een doel voor ogen hebben en daar een beeld bij hebben. Zingeving vinden en betekenis geven. Hoewel mijn stokpaardje, zowel in mijn werk als loopbaancoach als in mijn leven, ‘zingeving’ is of het op een zingevende manier bezig zijn, heb ik dit nog niet zozeer aan doelgerichtheid en visie gekoppeld. Dit stukje nodigt mij dan ook uit om daar voor mezelf woorden en gedachten aan te geven.
Zingeving als doel, zingeving als visie. Uiteindelijk komt het neer op leven en het beoefenen van levenskunst voor mij. Blijven schaven en beitelen. Of zoals eerder geschreven, de beoefenaar van levenskunst is beeldhouwer, beitel en marmer tegelijkertijd.
In dit zesde deel van levenskunst ABC (Bron: Academie voor Levenskunst België) een korte beschrijving van verschillende gedragingen en houdingsaspecten met betrekking totdoelgerichtheid en visie.
Neurotisch gedrag
Vertoont tekens van doelloosheid. Ziet weinig zin of betekenis in werk, relaties, enz. Vindt het leven een voortdurende strijd. Verkeerd vaak op de rand van de paniek, zelfs als hij/zij objectief gezien “veilig” is.
Normaal gedrag
Ziet doel en betekenis op sommige terreinen van het leven maar is niet in staat alle terreinen tot een zinvol geheel te integreren. Heeft vaak moei­lijk­heden op een of ander terrein, hoewel hij over het algemeen uiterlijk een “zekere” indruk maakt.
Levenskunst
Heeft een sterk gevoel van doelgerichtheid op de meeste terreinen van het leven. Door zijn visie, wereldbeeld en mensbeeld kan hij/zij overal zin en betekenis ontdekken. Heeft een groot gevoel van zekerheid als gevolg van een sterk gevoel van eigenwaarde.

Mijn inziens is een mooi en vol leven het doel wat tevens doelgerichtheid geeft. Het is een voortdurend proces dat doorgaat tot de laatste adem. Daar is vertrouwen voor nodig, in jezelf en in je medemensen. Natuurlijk zijn er periodes in ieders leven dat we ons laten tegenhouden door eerdere ervaringen en bovenal emoties, denk daarbij aan boosheid, verdriet, angst, pijn en schuldgevoelens.
Sommige van deze gevoelens verminderen en slijten door het verstrijken van de tijd. Resten van gevoelens en emoties van eerdere ervaringen blijven achter om weer op te spelen als een volgende nieuwe ervaring plaatsvindt. Terecht of onterecht.
Time Line Therapy™
Wil jij eens onderzoeken met welke oude gevoelens je rondloopt waarvan je denkt; ik zou willen dat ik er van af was en weer volop kon genieten van alles wat dit leven mij te bieden heeft? Neem dan eens contact op om te horen wat Time Line Therapy™ voor jou kan betekenen.
Verscheen op Wordpress 16 april 2011

Conformisme, het volgende stukje uit het Levenskunst ABC. Bij dit onderdeel heb ik toch even moeten nadenken. Want conformisme kan het leven ook wat makkelijker maken in de huidige maatschappij. Door je te conformeren in het publieke verkeer, kan je ervoor zorgen dat de aandacht niet op jou gericht is om daarna ongegeneerd non-conformistisch je eigen gang te gaan uit het zicht van het grote publiek.
Conformeren doe je om de gezamenlijke regels en afspraken na te leven, denk hierbij aan de verkeersregels. Een uitzondering daargelaten natuurlijk. Mensen zijn sociale wezens en willen daarom graag bij een groep horen en relaties aan gaan met andere mensen (bijvoorbeeld een vriendenkring). Daarom beschikken wij over een conformiteit drang: de neiging om je aan te passen.

Je kunt altijd ervoor kiezen om te conformeren aan de heersende gang van zaken, maar niet eerder dan dat je hebt overwogen wat deze keuze voor jou, of je persoonlijke cirkel van invloed, betekent. Niets mis mee, naar mijn idee.

Of zoals Maarten Maartensz het stelt in het filosofisch woordenboek:
‘De essentie van werkelijk maatschappelijk conformisme is het heldere besef van de conformist dat zijn conformisme een welbewuste leugen, of theater is, en dat hij liegt en in collusie met alle andere conformisten. Om dezelfde redenen: angst en egoïsme. Wat telt is niet de werkelijkheid maar de schijn en pretentie van werkelijkheid – en het heldere bewustzijn dat dit zo is.’

​Hieruit kan ik opmaken dat conformeren voordelig kan zijn in het maatschappelijk verkeer, maar hij die conformeert tegen beter weten in, uit angst of egoïsme, die lijdt uiteindelijk het meest. Vroeger of later.
In dit vijfde deel van levenskunst ABC (Bron: Academie voor Levenskunst België) een korte beschrijving van verschillende gedragingen en houdingsaspecten met betrekking tot conformisme.

Neurotisch gedrag
Is in alles conformist. Voortdurend bezorgd of hij “het doet” zoals de meeste mensen of de “maatschappij” vinden dat het moet. Raadpleegt vaak adviesrubrieken en houdt “trend­setters” in de gaten. Zal zonder veel nadenken de regels opvolgen en verwacht dat ook van anderen.

Normaal gedrag
Houdt zich aan de meeste culturele normen en conformeert zich aan de meeste gewoonten. Is gevoelig voor “aanpassen” maar gunt zichzelf een zekere individualiteit. Is vooral een conformist in “belangrijke zaken” als carrière, politieke standpunten, woon­plaats, enz. Is in staat regels en normen te negeren als die duidelijk zinloos zijn.

Levenskunst
Hecht geen positieve waarde aan conformiteit op zich of aan externe beloning of goedkeuring, evenmin als aan het niet conformeren op zich. Verwerpt blind conformisme, vooral in “belangrijke zaken”. Zal onbelangrijke regels en gewoonten moeiteloos negeren en zal ervoor ijveren om echt destructieve regels en gebruiken te veranderen.

 Conformisme hoeft niet vervelend of slecht te zijn, als het gezien de omstandigheden en na een bewuste afweging voor jou persoonlijk de beste optie is. Velen zijn je dan al voorgegaan, goed voorbeeld doet nog steeds goed volgen.
Conformisme wordt voor mij persoonlijk pas echt als vervelend ervaren als de conformist meent mij, zijn of haar normen en waarden te moeten opleggen. Maar dat is weer een ander verhaal.

Bronnen:
Academie voor Levenskunst België
Filosofisch Woordenboek
Verschenen op WordPress 5 april 2011

In loopbaangesprekken komt het onderwerp, of eigenlijk de vaardigheid creativiteit, regelmatig aan bod. Veel mensen denken bij creativiteit aan ‘kunstzinnigheid’ in de vorm van tekenen, schilderen of knutselen. Ze kijken dan naar zichzelf en concluderen; ‘creatief, nee dat ben ik niet’. En elke keer ben ik weer verbaasd en begin braaf alle momenten op te sommen dat die persoon wel creatief was.
Elk voorbeeld van creativiteit vanuit hun biografie of verhaal, laat hun ogen weer een stukje verder oplichten. Om uiteindelijk te concluderen ‘Ja, ik ben wel creatief maar op hele andere vlakken dan dat ik me als eerste bedacht’. En zo is het met creativiteit en kunstzinnigheid, je creëert een leven als kunstwerk. Door creatief om te gaan met wat je gegeven is.
​
In dit vierde deel van levenskunst ABC (Bron: Academie voor Levenskunst België) een korte beschrijving van verschillende gedragingen en houdingsaspecten met betrekking tot creativiteit.

Neurotisch gedrag
Totaal gebrek aan creativiteit bij alles in het leven. Geeft het creatieve in zichzelf weinig ruimte. Imiteert vrijwel altijd anderen maar betreurt in zijn hart hun dominantie over hem. Wordt geïntimideerd door echt creatieve mensen of door mensen met een onconven­tionele levensstijl.

Normaal gedrag
Is alleen creatief of geeft alleen uitdrukking aan zijn individualiteit in bijzondere omstandig­heden. Ziet weinig mogelijkheden voor creativiteit op het werk of in belangrijke relaties of gezins­situaties, maar kan mogelijkheden vinden in hobby’s en “vrijetijdsbesteding”.

Levenskunst
Onconventionele levensstijl. Gebruikt in alle situaties zijn creatieve verbeelding en benadert alles in het leven vanuit een creatieve ingesteldheid. Imiteert anderen alleen als hij geen betere manier kan vinden om iets te doen. Uit zijn creativiteit vooral in zijn beroep en in belangrijke persoonlijke relaties.

Beperking brengt Creativiteit (bron:europarl.europa.eu)
Juist in het leven ligt creativiteit besloten. Daar waar je denkt tegen grenzen aan te lopen of juist een glimp van mogelijkheden te ontwaren, daar ontstaat creativiteit.

​Hoe staat het met jou creativiteit? Deel je moment de laatste keer dat je dacht: ‘Dat heb ik goed opgelost’!

​Bron Levenskunst ABC: Academie voor Levenskunst, België
Verscheen op WordPress 30 maart 2011

Behoeften en waarden, waar te beginnen met deze twee woorden die samen hangen, complementair zijn en ook haaks op elkaar kunnen staan als de fysische behoeften waartoe eten, drinken, slapen en sex behoren, voorrang krijgen ten koste van psychische behoeften en de daaruit volgende waarden.

Eerst het onderscheid in behoeften, er is sprake van fysische behoeften die toezien op het behoud van het fysisch welzijn. En daarnaast de psychische behoeften, die toezien op het behoud van het psychisch (of emotioneel) welzijn.

Twee belangrijke verschillen tussen beide soorten zijn:
Een fysische behoefte vergelijkt de actuele interne toestand met de gewenste toestand.
Terwijl een psychische behoefte de actuele externe situatie met de gewenste toestand vergelijkt.
Fysische behoeften waken enkel over het eigen welzijn dat niks met de omgeving te maken heeft. Ze werken onafhankelijk van het gebeuren in de omgeving.

Psychische behoeften daarentegen waken over het psychisch welzijn dat enkel met de omgeving en ons oordeel erover te maken heeft.
Psychische behoeften krijgen daarom pas een betekenis, nadat er oordelen over de omgeving en belangen gevormd zijn. Oordelen steunen op kennis over ervaringen uit het verleden en door oordelen te vormen over nieuwe ervaringen, wordt nieuwe kennis gevormd. Mede op basis van deze oordelen vormt zich een waardenpalet. Het vormen van een waardenpalet wordt beïnvloed door nature en nurture en verder ingekleurd tijdens onze levenswandel en het betrachten van levenskunst.

Hoe kunnen waarden en behoeften zich aan ons vertonen in gedrag? In dit derde deel van levenskunst ABC (Bron: Academie voor Levenskunst België) een korte beschrijvingen van verschillende gedragingen en houdingsaspecten met betrekking tot behoeften en waarden.

​Neurotisch gedrag
Vrijwel uitsluitend gemotiveerd door fundamenteel fysiologische behoeften en externe verwach­tingen en beloningen. Weinig of geen belangstelling voor hogere behoeften van zichzelf of van anderen.

Normaal gedrag
Zeer gemotiveerd door fysiologische behoeften en externe beloningen en signalen, maar in staat aandacht te hebben voor hogere waarden van zichzelf en van anderen.

Levenskunst
Hoofdzakelijk gemotiveerd door hogere menselijke waarden en verlangens maar erkent ook fundamen­tele fysiologische behoeften. Het zoeken naar waardigheid, schoonheid en rechtvaardigheid komt altijd op de eerste plaats.

En wat had de oude Seneca daarover te zeggen: “Een deel van de morele kwaliteit berust op scholing, een deel op oefening: je moet leren en je moet door te handelen waarmaken wat je geleerd hebt. Als dat zo is blijkt voor wijsheid niet alleen weten nodig, maar ook praktische leefregels die onze hartstochten als door een wetsbepaling intomen en op afstand houden.”
Meer weten over Humanisme en Levenskunst? Neem deel aan de alliantiedag op 24 maart 2011 in het West Indië Huis te Amsterdam. Lees meer in het Programma.

Bron Levenskunst ABC: Academie voor Levenskunst, België
​Verscheen op WordPress 15 maart 2011