Levenskunst ABC; Zwart/wit denken

Vooruit, de letters beginnen met Zwart/wit, het gaat uiteindelijk om de ‘D’ van denken in dit deel van Levenskunst ABC. Zwart/wit denken, ik kom het regelmatig tegen in mijn praktijk. Het is een soort van mechanisme voor sommige mensen. Ze hebben uit een overlevingsdrang ooit besloten op basis van ervaring of op basis van een ongegronde angst dat iets of iemand ‘zo en zo’ is. Een gevolg daarvan is dat het een ‘selffulfilling prophecy’ wordt. Het is dan ook niet dat iets of iemand werkelijk bedreigend is voor de persoon. Het is de persoon zelf en de resonantie in de persoon zelf die maakt dat het denken zwart/wit wordt, is en vaak blijft. Ze conditioneren het ‘onbewuste’ en dragen het ‘onbewuste’ op om iets of iemand zo waar te nemen. Je onbewuste ‘gehoorzaamd’ het bewuste waardoor een oneindige spiraal van negatieve en/of angstige gedachtes in stand wordt gehouden, die ten alle tijden een nadelig effect hebben op je algehele gezondheid.
In dit zevende deel van levenskunst ABC (Bron: Academie voor Levenskunst België) een korte beschrijving van verschillende gedragingen en houdingsaspecten met betrekking tot zwart/wit denken. 

Neurotisch gedrag
Dwangmatig zwart/wit-denken. Kan zelden twee zijden van de medaille zien. Ziet één kant en houdt daar star aan vast. Plaatst de meeste mensen, dingen en ideeën in hokjes en is vaak verstoord als zijn oordeel over anderen niet blijkt te kloppen.

Normaal gedrag
In veel opzichten een zwart/wit-denker, maar kan op sommige punten redelijk zijn als hij omzichtig wordt benaderd. Af en toe verstoord als zijn oordelen (etiketten) over anderen niet kloppen. Heeft vele vooroordelen (b.v. tegen minderheden) en verdraagt geen vage of onduidelijke situaties

Levenskunst
Flexibel denken. Gebruikt zelden zwart/wit-denken. Ziet op de eerste plaats het geheel. Begrijpt de realiteit achter schijnbare tegenstrijdigheden. Heeft een tolerante ingesteldheid. Oordeelt nooit en is nooit verstoord door oordelen van anderen over hem.

Zwart/wit denken behoort doe aan het denken in drogredenen. Net als een goede redenering bestaat een drogreden uit één of meer premissen (stellingen) of axioma’s (niet bewezen aannames) waaruit na het stellen van causaal verband een conclusie wordt getrokken of een aantal argumenten waarmee een mening wordt onderbouwd. De conclusie van een drogreden kan zowel juist als onjuist zijn, maar een drogreden voldoet niet aan de voorwaarden geldigheid en gezondheid. Dat wil zeggen dat de redenering niet geldig is (dan klopt de vorm van de redenering niet) en/of niet gezond is (dan zijn de stellingen niet geldig). (Bron Wikipedia d.d. 26 april 2011)

​Natuurlijk valt hier ook weer een citaat van Seneca bij te halen. Aan dit citaat gaat een verhaal vooraf dat Seneca beschrijft aan zijn leerling Lucilius. Het thema is: wat maak je je druk om lawaai? Seneca vertelt daarin dat hij boven een badhuis woont en dagelijks allerlei lawaai om zich heen hoort: gekreun, gepiep, hoge blaastonen, luide plonzen, schreeuwende ‘amokmakers’. ‘Jij moet wel stalen zenuwen hebben, zul je zeggen’, schrijft hij aan Lucilius. ‘Of je bent doof, dat je hier tussen al die herrie, die wirwar van kabaal, het hoofd koel houdt.’ Om zijn epistel te eindigen met: ‘Weet dat je pas dan in balans bent als geen enkel lawaai je nog raakt, als geen woord je van streek maakt, of het nu vleiend of dreigend is dan wel een loos en onbeduidend omgevingsgeluid.’ (Bron: Seneca Leren sterven; brieven aan Lucilius)
Verscheen op WordPress 26 april 2011